Memuriyet Haber
ÖNEMLİ TÜRK-İSLÂM BİLİM ADAMLARI
1) Farabî (870-950):
Türkistan’ın Farab (Karaçuk) şehrinde doğmuştur. Helenistik çağı Yunan filozoflarının düşüncelerini en iyi şekilde açıklayarak İslâm düşünce hayatının gelişmesine büyük hizmetlerde bulunmuştur. Ayrıca, matematik, fizik, mantık, psikoloji, politika ve astronomi alanlarında çalışmalar yapmış, 160 dolayında kitap ve makale yazmıştır. Eserlerinin çoğu, Lâtinceye çevrilerek uzun yıllar Avrupa üniversitelerinde okutulmuştur.
2) Birûnî (973-1051):
Gazneli Mahmut’un sarayında yaşamış olan Birûnî, matematik dalında ün yapmıştır. 110 civarında eser yazmıştır. Bilimin ilerleyebilmesi için, bilim adamının özgürce düşünebilmesinin şart olduğunu savunmuştur. Geometri, fizik ve coğrafya dallarında da eserleri vardır.
3) İbn Sinâ (980-1037):
Maveraünnehir Bölgesi’nde yetişen İbn Sinâ, fizik, biyoloji, mantık, felsefe, ve ahlâk dallarında 200 dolayında eser yazmıştır. Asıl ününü tıp ve felsefe alanında yapmıştır. Felsefe bilgisinin temeli’ni Farabî’den almıştır. “Kanun” adlı tıp kitabı dünyaca ünlüdür. Hipokrat’tan sonra Tıbbın ikinci babası sayılır. Beyin üzerine araştırmalar yapmış, kan dolaşımını incelemiş, ilâçlar yapmıştır. Batı’da Avicenna adıyla tanınan bu büyük bilim adamının eserleri bir çok Batı diline çevrilmiş, ve uzun süre Batı üniversitelerinde okutulmuştur.
4) Abdullah Barani:
X. yy da yaşamış olan Abdullah Baranî trigonometri biliminin kurucularından biri olarak tanınır. İbn Türk Celî matematik alanında büyük bir bilgindir. Yine X. yy da yaşayan filozof ve matematikçi Harezmî’nin şerh kitabı, “Alkharismus” adıyla Batı dillerine çevrilmiştir. “Kitabü’l-Cebr ve’l mukabele” adlı eseri de Batı’da “Algebre” adıyla ünlü olmuştur. Zamahşerî ise, Keşşaf adlı eseriyle tefsir alanında tanındığı gibi, Mukaddimetü’l-Edeb” adlı bir gramer kitabı da yazmıştır.