Coğrafi Konum: Bir yerin dünya üzerinde bulunduğu yere coğrafi konum denir. Matematik ve özel konum olmak üzere ikiye ayrılır:
1. Matematik Konum: Bir yerin Ekvator’a ve başlangıç meridyenine göre yerinin belirtilmesine matematik konum denir. Bir yerin matematik konumunu belirlemek için paralel (enlem) ve meridyenlerden (boylam) yararlanılır.
Sonuçlarına bakarsak:
Ø Türkiye Kuzey Yarımküre’nin orta kuşağında yer alır. Ilıman iklim kuşağında yer alır.
Ø Yıl içinde 4 mevsim belirgin olarak yaşanır. Ilıman iklim kuşağında yer alır.
Ø Güneş ışınları hiçbir zaman dik açıyla almayız. Dönenceler dışında yer aldığı için.
Ø Enlem etkisiyle güneyden kuzeye gidildikçe sıcaklık azalır.
Ø Kışın cephesel yağışlar olur.
Ø Dağların güney yamaçları batı etkisiyle, kuzey yamaçlardan daha sıcaktır.
Ø Kuzeyi ile güneyi arasındaki kuş uçuşu uzaklık 666 km. dir.
Ø Doğusu ile batısı arasında 76 dakikalık zaman farkı bulunur. 19° boylam farkı nedeniyle.
Ø Yıl içinde II. ve III. Saat dilimleri kullanılır.
Ø 36° – 42° Kuzey Paraleli ve 26° – 45° Doğu Meridyeninde yer alır vatanımız.
Ø Yaz saati uygulamasına geçerken Iğdır’ın (45° Doğu) yerel saati baz alınır. Kış saatine geçilirken ise Kocaeli (30° Doğu) yerel saati baz alınır.
2. Özel Konum: Bir yerin kıtalara, okyanuslara, denizlere, önemli geçitlere, boğazlara, ticaret yollarına, önemli madenlere, su yollarına uzaklığı, yer şekilleri, yükseltisi gibi özellikleri o yerin özel konumunu belirler.
Türkiye’nin özel konumuna bakarsak:
Ø Asya ile Avrupa kıtaları arasında yer alır.
Ø Üç tarafı denizlerle çevrilidir.
Ø Ortalama yüksekliği 1132 metredir.
Ø Batıdan doğuya gidildikçe yükseklik artar.
Ø Batıdan doğuya gidildikçe sıcaklık azalır.
Ø Yer şekilleri, İklim çeşitliliği fazladır.
Ø Doğal bitki örtüsü, tarım ürünleri çeşitliliği fazladır.
Ø Doğu – batı yönlü uzanan sıra dağlar bulunur.
Ø Kuzey – güney yönlü ulaşım zordur.
Yer Çekimi:
Ø Kutuplara gidildikçe artar. Özetle Sinop’ta ki yer çekimi en fazladır. Hatay’da en az.
Çizgisel Hız
Ø Dünyanın kendi ekseni etrafında dönerken yaptığı hızdır. Ekvatordan kutuplara gidildikçe çizgisel hız artar. Özetle Sinop’ta ki çizgisel hız en az. Hatay’da en fazla.
Ø Güneşin doğuş ve batış anındaki hızı etkilidir.
Ø Güneşin ufuk düzlemindeki büyüklüğü yani görünümü etkilidir. Kutuplarda en fazla ekvatorda en azdır güneşin doğuş – batış süreleri.
Ø Kutuplara gidildikçe güneş, son derece büyük ve kızıldır. Ekvatorda ise küçüktür.